Ανάμεσα σε απόκρημνα βουνά και τα κρυστάλλινα νερά της Μεσογείου, η Μάνη προσφέρει ένα μοναδικό σκηνικό πασχαλινών παραδόσεων, ενσωματωμένο στην ιστορία και την πνευματικότητα.
Ενόψει του Πάσχα, οι Μανιάτες προετοιμάζουν σχολαστικά τα σπίτια τους, ασπρίζουν τοίχους και φράχτες για να ανανεώσουν και να ομορφύνουν το περιβάλλον τους, συμβολίζοντας την κάθαρση και την προετοιμασία για τη Μεγάλη Εβδομάδα.
Νηστεία και γαστρονομικές απολαύσεις
Τη Μεγάλη Εβδομάδα τηρείται νηστεία στη Μάνη, όπου οι χορτοφαγικές γαστρονομικές παραδόσεις έρχονται στο προσκήνιο. Φρέσκα οστρακοειδή, λαχανικά τοπικής παραγωγής και παραδοσιακές χορτόπιτες πρωταγωνιστούν στα οικογενειακά τραπέζια, τιμώντας την πλούσια γαστρονομική κληρονομιά της Μάνης και ενθαρρύνοντας την ψυχική και σωματική εγκράτεια καθ’όλη την εβδομάδα των Παθών, πριν την μεγάλη Ανάσταση.
Ένα λατρεμένο πασχαλινό έδεσμα στη Μάνη είναι η «Λαμπριάτικη Κουλούρα». Τη Μεγάλη Πέμπτη, οι νοικοκυρές ζυμώνουν μία για κάθε μέλος της οικογένειας με εφτάζυμο ζυμάρι που συμβολίζει τις επτά ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας, ενώ δεν παραλείπουν να ετοιμάζουν κι άλλα πασχαλινά κουλουράκια, καθώς και την παραδοσιακή μανιάτικη γαλατόπιτα.
Ένα από τα πιο αγαπημένα έθιμα του Πάσχα στη Μάνη, όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα, είναι το βάψιμο των κόκκινων αυγών, που συμβολίζουν το αίμα του Χριστού και την υπόσχεση της νέας ζωής, το οποίο παραδοσιακά γίνεται, επίσης τη Μεγάλη Πέμπτη. Παλαιότερα, οι Μανιάτες χρησιμοποιούσαν φυσικά χρώματα για το βάψιμο των αυγών που προέρχονταν από φυτά, λαχανικά και βότανα του τόπου. Αυτά τα αυγά τοποθετούνται ακόμη και σήμερα σε περίοπτη θέση μέσα στα σπίτια ως βασικό μέρος και σημείο αναφοράς της πασχαλινής διακόσμησης, αναμένοντας το «τσούγκρισμα των αυγών» που γίνεται αμέσως μετά την Ανάσταση, ξημερώματα Κυριακής, μαζί με το «Χριστός Ανέστη». Ο τυχερός, με το πιο γερό αυγό που θα αντέξει μέχρι το τέλος χωρίς να του σπάσει, θα είναι και ο νικητής αυτού του χαριτωμένου εθίμου.
Στη Μάνη, ένα άλλο θαυμαστό έθιμο που λαμβάνει χώρα τη Μεγάλη Πέμπτη είναι το θάψιμο ενός από αυτά τα αυγά στο έδαφος, μέχρι και την Κυριακή του Πάσχα όπου ξεθάβεται. Κατόπιν ελέγχεται η όψη του κέλυφους που θα έχει το αυγό αυτό, και ερμηνεύεται από τους πιο έμπειρους της παρέας για να προβλέψουν τα μελλούμενα, ένα άτυπο είδος ‘αυγομαντείας’, συνδυάζοντας την πίστη με τις αρχαίες λαϊκές δοξασίες.
Το αποκορύφωμα των πασχαλινών τελετουργιών στη Μάνη είναι η περιφορά του Επιταφίου τη Μεγάλη Παρασκευή. Την ημέρα αυτή, οι πλακόστρωτοι δρόμοι της Μάνης γεμίζουν με ένα βαθύ αίσθημα ευλάβειας. Οι κάτοικοι του χωριού συγκεντρώνονται για να παρακολουθήσουν την κατανυκτική περιφορά του Επιταφίου, μια συμβολική αναπαράσταση της ταφής του Χριστού, συνοδευόμενη από ψαλμωδίες και λειτουργικούς ύμνους που τιμούν τη θυσία Του και το ταξίδι από το σκοτάδι στο φως. Μέχρι και το πρόσφατο παρελθόν, τον στολισμό του Επιταφίου αναλάμβαναν τα νεαρά κορίτσια από τις γειτονιές. Ξεκινώντας από την προηγούμενη μέρα, μαζί με αγόρια μάζευαν τα πιο όμορφα λουλούδια από τα χωράφια και τους κήπους της Μάνης, στοιχηματίζοντας νοερά να φτιάξουν τον πιο εντυπωσιακό Επιτάφιο.
Το αληθινό θέαμα στη Μάνη εκτυλίσσεται την Κυριακή του Πάσχα τα μεσάνυχτα. Καθώς η διακήρυξη του «Χρήστος Ανέστη» αντηχεί σε όλη την περιοχή, χιλιάδες πολύχρωμα πυροτεχνήματα φωτίζουν τον ουρανό της Μάνης, μεταμορφώνοντας τη νύχτα με εκρήξεις ζωηρών χρωμάτων και φωτός.
Μετά τη μεταμεσονύκτια γιορτή, το μεσημέρι της Κυριακής του Πάσχα οι καμπάνες των εκκλησιών σηματοδοτούν τη «Δεύτερη Ανάσταση», συνοδευόμενη από την παράδοση της Καύσης του Ιούδα. Στο επίκεντρο αυτών των εορτασμών βρίσκεται το ψήσιμο του αρνιού στη σούβλα, μια αγαπημένη γαστρονομική παράδοση που ξεκινάει νωρίς το πρωί παράλληλα με το ψήσιμο του κοκορετσίου. Η αναμονή αυτής της διαδικασίας μέχρι να έρθει η ώρα να φαγωθεί είναι κα το αποκορύφωμα αυτής της χαρούμενης συγκέντρωσης των οικογενειών, συγγενών και φίλων, που συνοδεύεται πάντα με παραδοσιακούς χορούς, γέλια και πειράγματα, ενώ δεν λείπουν φυσικά τα «τσιμπήματα» από το αρνί την ώρα που ψήνεται και το άφθονο κρασί.
Τη δεύτερη μέρα του Πάσχα, γνωστή και ως «Δευτέρα της Λαμπρής», ξετυλίγεται μια ιδιαίτερη μανιάτικη παράδοση: η Λιτανεία. Ξεκινά το πρωί όπου οι ιερείς οδηγούν πομπή από τις εκκλησίες και ακολουθούν οι πιστοί κρατώντας εικόνες και σταυρούς στα χέρια. Η πομπή αυτή διασχίζει τα χωριά, ψάλλοντας του αναστάσιμους ύμνους, μέχρι να φτάσει στα κοιμητήρια. Εκεί τελούνται επίσημα προσευχές για τους εκλιπόντες, ενώνοντας την κοινότητα σε μια πανηγυρική μνημόνευση όσων απεβίωσαν.
Για όσους επιθυμούν να ζήσουν τη μαγεία του Πάσχα στη Μάνη, δεν υπάρχει καλύτερος προορισμός από το Akrolithi Boutique Hotel. Εδώ, οι επισκέπτες χαιρόμαστε να γίνονται όχι μόνο μάρτυρες αλλά και να συμμετέχουν στο πνεύμα του Πάσχα, με παραδοσιακές «λαμπάδες» που προσφέρουμε με αγάπη κατά την άφιξη, για τη μεταμεσονύκτια λειτουργία της Ανάστασης και την λήψη του Αγίου Φωτός. Μετά τη λειτουργία, καθώς η χαρμόσυνη κραυγή του «Χριστός Ανέστη» και οι χτύποι από τις καμπάνες αντηχούν απ’άκρη σε άκρη, κερνάμε τους επισκέπτες κόκκινα αυγά, για να γίνουν μέρος της ζεστασιάς και της καρδιάς των πασχαλινών παραδόσεών μας.
Τελικά, το Πάσχα στη Μάνη δεν είναι απλώς μια γιορτή - είναι μια εγκάρδια επιστροφή στο σπίτι, μια ευκαιρία να αναζωπυρωθούν οι δεσμοί μεταξύ των ανθρώπων, με τη θάλασσα και τα διαχρονικά ήθη και έθιμα που αντιπροσωπεύουν αυτή τη μαγευτική γωνιά της Ελλάδας. Σας προσκαλούμε να ζήσετε αυτή τη μοναδική εμπειρία μαζί μας , δίνοντάς σας την υπόσχεση ότι δεν θα φύγετε μόνο με αναμνήσεις αλλά και με ένα κομμάτι της καρδιάς σας για πάντα συνδεδεμένο με την Μάνη. Χριστός Ανέστη!